sŏrn dôui gaan tam bpen dtua-yàang สอนด้วยการทำเป็นตัวอย่าง

image 14

          chăn àrd-jà bpen mâe têe mâi dii por    bpen mâe têe mâi sŏm-boon bàep prów chăn gôr bpen kâe má-nút  tam-má-dàa   kon nèung             têe koei tam táng sìng-dii láe sìng-mâi-dii maa       dtàe chăn gôr pá-yaa-yaam sŏrn lûuk hâi bpen kon  dii

        ฉันอาจจะเป็นแม่ที่ไม่ดีพอ      เป็นแม่ที่ไม่สมบูรณ์แบบ     เพราะฉันก็เป็นแค่มนุษย์ธรรมดาคนหนึ่งที่เคยทำทั้งสิ่งดีและสิ่งไม่ดีมา     แต่ฉันก็พยายามสอนลูกให้เป็นคนดี  

        sìng năi têe chăn hĕn wâa “dii”         chăn gôr jà sŏrn hâi lûuk tam dtaam sìng năi têe chăn koei tam pìt maa nai à-dèet láe bpen rêuang mâi dii       chăn gôr jà ao maa sŏrn lûuk mĕuan gan   dtàe chăn jà bòrk lûuk wâa nîi kuu sìng têe mâe tam mâi dii        láe bpen dtua-yàang têe mâi dii têe mâe dâai tam pìt-plârt bpai láe mâe mâi săa-mârt glàb bpai gâe-khăi à-dèet dâi     dang-nán mâe mâi yàak hâi lûuk tam-dtaam     láe rúu-sèuk sĭa-jai gàb sìng têe tam bpai doi mâi săa-mârt glàb bpai gâe-khăi à-rai dâi èek

        สิ่งไหนที่ฉันเห็นว่า “ดี” ฉันก็จะสอนให้ลูกทำตาม    สิ่งไหนที่ฉันเคยทำผิดมาในอดีตและเป็นเรื่องไม่ดี    ฉันก็จะเอามาสอนลูกเหมือนกัน    แต่ฉันจะบอกลูกว่านี่คือสิ่งที่แม่ทำไม่ดีและเป็นตัวอย่างที่ไม่ดี   ที่แม่ได้ทำผิดพลาดไปและแม่ไม่สามารถกลับไปแก้ไขอดีตได้     ดังนั้นแม่ไม่อยากให้ลูกทำตามและรู้สึกเสียใจกับสิ่งที่ทำไปโดยไม่สามารถกลับไปแก้ไขอะไรได้อีก  

        nai gaan-sŏrn lûuk sìng têe chăn dtông rá-wang yùu dtà-lòrt way-laa keu    túk sìng têe chăn hĕn wâa dii         mêua chăn sŏrn Payu chăn jà dtông tam bàeb-diew-gan hâi-dâi         pêua hâi bpen dtua-yàang  têe-dii    têe lûuk jà hĕn láe tam dtaam

        ในการสอนลูกสิ่งที่ฉันต้องระวังอยู่ตลอดเวลาคือ     ทุกสิ่งที่ฉันเห็นว่าดี   เมื่อฉันสอนพายุฉันจะต้องทำแบบเดียวกันให้ได้       เพื่อให้เป็นตัวอย่างที่ดี     ที่ลูกจะเห็นและทำตาม

        chên thâr chăn sŏrn lûuk wâa hâi mii-náam-jai        chôui-lĕua kon-èun    dtàe chăn tam mâi dâi                  thâr chăn hĕn-gàe-dtua láe mâi mii-náam-jai   láew lûuk jà duu dtua-yàang dii dii jàak têe-năi

        เช่นถ้าฉันสอนลูกว่าให้มีน้ำใจ   ช่วยเหลือคนอื่น     แต่ฉันทำไม่ได้    ถ้าฉันเห็นแก่ตัวและไม่มีน้ำใจ    แล้วลูกจะดูตัวอย่างดี ๆ จากที่ไหน    

        thâr chăn sŏrn lûuk wâa yàa pûud go-hòk     yàa pûud kam-yàrb     dtàe thâr chăn yang tam meaun têe chăn sŏrn lûuk mâi dâi          chăn yang pûud go-hòk láe pûud kam yàrb     Payu gôr jà hĕn dtua-yàang têe mâe pûud kam-yàrb láe go-hòk        láew khun kít wâa Payu jà pûud go-hòk măi     khun kít wâa Payu jà pûud dii dii măi

        ถ้าฉันสอนลูกว่าอย่าพูดโกหก   อย่าพูดคำหยาบ   แต่ถ้าฉันยังทำเหมือนที่ฉันสอนลูกไม่ได้   ฉันยังพูดโกหกและพูดคำหยาบ   พายุก็จะเห็นตัวอย่างที่แม่พูดคำหยาบและโกหก    แล้วคุณคิดว่าพายุจะพูดโกหกไหม      คุณคิดว่าพายุจะพูดดี ๆ ไหม

        chăn koei hĕn pêuan têe chôrb lên gaan-pá-nan     dtàe kăo sŏn lûuk wâa yàa lên gaan-pá-nan    prów man mâi dii     lûuk khŏng kăo hĕn dtua-yàang gaan lên gaan-pá-nan jàak pôr bòi bòi     túk-wan-née chăn hĕn dèk-kon-nán dtìt gaan pá-nan mĕuan pôr khŏng kăo loei

        ฉันเคยเห็นเพื่อนที่ชอบเล่นการพนัน      แต่เขาสอนลูกว่าอย่าเล่นการพนัน    เพราะมันไม่ดี     ลูกของเขาเห็นตัวอย่างการเล่นการพนันจากพ่อบ่อย ๆ      ทุกวันนี้ฉันเห็นเด็กคนนั้นติดการพนันเหมือนพ่อของเขาเลย

        hĕn măi wâa  gaan sŏrn lûuk dôui kam-pûud yàang diew jà mâi dâi pŏn    pôr-mâe dtông sŏrn dôui gaan tam bpen dtua-yàang têe-dii hâi lûuk hĕn dôui

เห็นไหมว่า  การสอนลูกด้วยคำพูดอย่างเดียวจะไม่ได้ผล   พ่อแม่ต้องสอนด้วยการทำเป็นตัวอย่างที่ดีให้ลูกเห็นด้วย   

image 15
Kam-sàb   คำศัพท์
mâi sŏm-boon bàepไม่สมบูรณ์แบบ    imperfect
má-nút-tam-má-dàaมนุษย์ธรรมดาOrdinary human
hĕn wâaเห็นว่าthink ; have the opinion of
tam dtaamทำตามimitate , copy , obey
tam pìt-plârtทำผิดพลาด  make a mistake , do something wrong
gâe khăiแก้ไขamend , revise , improve
bpen bàep yàangเป็นตัวอย่างmodel , pattern , example
mii-náam-มีน้ำใจjaito be generous
hĕn-gàe-dtuaเห็นแก่ตัว[to be] selfish
kam yàrbคำหยาบvulgar language
lên-gaan pá-nanเล่นการพนันgamble
dtìt (gaan pá-nan)ติดการพนันaddicted to (gamble)
mâi dâi pŏnไม่ได้ผล  ineffectively ; inefficiently [to be] inefficient ; ineffective

Teaching children by setting an example.

Since I am only an ordinary human being who has done both good and bad things throughout her life, I may not be a perfect mother who is good enough for my son. Even so, I continue to persist in teaching my son to be a person.

Whenever there is something that I deem is ‘good’, I will then teach my child about it. Whatever bad things that I have done in my past, I will also teach my son that it is something that I have done wrong, and it is not something that he should learn. No matter how much regret I feel, I can’t return to my past and change whatever I have done, so I do not want my child to repeat my mistakes.

Whenever I teach Payu the things that I think are good, I will always have to be careful as I have to make sure to do what I teach and set an example for him.

For example, if I were to teach my child to be generous and help another person, but I do no practice it myself and act selfishly and ungenerously. Where would my child be able to see a good example?

If I were to teach my child not to lie and speak vulgarly, but I do not do what I teach and continue to lie and talk to others vulgarly. In the end, Payu will only see the bad example that I show him. Then, do you think Payu will learn to speak properly and not lie?

I have ever seen a friend of mine who loves to gamble, yet he teaches his child not to gamble because it is not good. Since that child always sees his father gambles frequently, the child even began to act like his father.

Do you see it? You would not get any results only by teaching a child through speaking. Hence, parents have to set a good example for their children.

ความผิดหวังทำให้เราแข็งแกร่งขึ้น kwaam-pìt-wăng tam-hâi rao kăeng-gràeng khêun

image 12

        wan nèung Payu glàb maa jàak rong-rian dôui sĭi-nâa tîi mâi kôi dii nák kăo nâng yùu nai rót ngìab ngìab dôui tâa-taang tîi duu ngùt-ngìt láe waew-dtaa bèua-nàai    nai-tîi-sùt kăo gôr tăam chăn dôui náam-sĭang seng seng wâa mâe koei pìt-wăng bâang măi     láew mâe tam yang-ngai

             วันหนึ่งพายุกลับมาจากโรงเรียนด้วยสีหน้าที่ไม่ค่อยดีนัก      เขานั่งอยู่ในรถเงียบ ๆ   ด้วยท่าทางที่ดูหงุดหงิด    และแววตาเบื่อหน่าย ในที่สุดเขาก็ถามฉันด้วยน้ำเสียงเซ็ง ๆ ว่า      แม่เคยผิดหวังบ้างไหม    แล้วแม่ทำยังไง

        “koei sí , bòi dôui”  chăn dtòrb Payu tîi jing láew kwaam-pìt-wăng man mâi koei tam hâi mâe mòt-wăng      dtàe kwaam-pìt-wăng man tam-hâi mâe rian-rúu tîi jà pá-yaa-yaam    kwài-kwáar láe dtòr-sûu  dtòr-bpai pêua hâi dâi sìng tîi wăng wái          tam-hâi rúu-jàk gaan-òt-ton láe gaan ror-koi        tîi-săm-kan kwaam-pìt-wăng tam hâi jìt-jai khŏng rao kăeng- gràeng khêun

             “เคยซิ  บ่อยด้วย”  ฉันตอบพายุ     ที่จริงแล้วความผิดหวังมันไม่เคยทำให้แม่หมดหวัง     แต่ความผิดหวังมันทำให้แม่เรียนรู้ที่จะพยายามไขว่คว้าและต่อสู้ต่อไปเพื่อให้ได้สิ่งที่หวังไว้         ทำให้รู้จักการอดทนและการรอคอย        ที่สำคัญความผิดหวังทำให้จิตใจของเราแข็งแกร่งขึ้น        

        thâr dtông jer kwaam-pìt-wăng yàa hâi kwaam-pìt-wăng man tam-hâi lûug tór-táe láe sîn-wăng          yàa mòt  gam-lang-jai  tîi jà pá-yaa-yaam dtòr-bpai mêua lóm láew dtông lúk-khêun maa dern dtòr bpai hâi dâi     chái kwaam pìt wăng sâang kwaam khêm-kăeng hâi dtua aeng

             ถ้าต้องเจอความผิดหวัง   อย่าให้ความผิดหวังมันทำให้ลูกท้อแท้และสิ้นหวัง      อย่าหมดกำลังใจที่จะพยายามต่อไป     เมื่อล้มแล้วต้องลุกขึ้นมาเดินต่อไปให้ได้     ใช้ความผิดหวังสร้างความเข้มแข็งให้ตัวเอง

        nai chee-wít khŏng lûug                           yang jà dtông pób gàb kwaam-pìt-wăng ìik mâak maai baang-kráng àrd-jà bpen kwaam-pìt-wăng lék lék nŏi  nŏi dtàe gôr àrd-jà mii baang- tee tîi dtông pób gàb kwaam-pìt-wăng kráng-yîng-yài kwaam-pìt-wăng jàak kráng-gòrn jà tam-hâi lûug rian rúu láe khêm-kăeng khêun thâr dtông pìt-wăng nai kráng-dtòr-bpai gôr jà mii vaccine tîi chôui hâi lûug kăeng-gràeng por tîi jà pàan-pón man bpai dâi         sìng săm-kan tîi sùt keu yàa yorm-páe

     ในชีวิตของลูก    ยังจะต้องพบกับความผิดหวังอีกมากมาย     บางครั้งอาจจะเป็นความผิดหวังเล็ก ๆ น้อย ๆ    แต่ก็อาจจะมีบางทีที่ต้องพบกับความผิดหวังครั้งยิ่งใหญ่      ความผิดหวังจากครั้งก่อนจะทำให้ลูกเรียนรู้และเข้มแข็งขึ้น   ถ้าต้องผิดหวังในครั้งต่อไปก็จะมีวัคซีนที่ช่วยให้ลูกแข็งแกร่งพอที่จะผ่านพ้นมันไปได้      สิ่งสำคัญที่สุดคืออย่ายอมแพ้

image 13
Kam-sàb   คำศัพท์
kwaam pìt wăngความผิดหวังdisappointment
kăeng gràengแข็งแกร่งstrong
sĭi-nâaสีหน้าFacial expression
tâa-taangท่าทางExpression (action)
waew-dtaaแววตาexpression of eyes
náam-sĭangน้ำเสียงtone of voice
kwài-kwáarไขว่คว้าto grab , to seize , to clutch
wăng wáiหวังไว้expect , hope
gaan-òt-tonอดทนendure
kráng-yîng-yàiครั้งยิ่งใหญ่great time
pàan pónผ่านพ้นget over , gone by

Disappointment make us stronger.

One day, Payu left the school with a grim expression on his face. He then sat in the car silently with bored eyes and acted moodily. Finally, he asked me in a bored tone if I had ever experienced any disappointments, and what did I do at that time?

“Yes, I have. Very frequently.” I answered Payu. In actual fact, disappointment had never made me lose hope, but it made me learn to put more effort into my attempts to grab and fight for whatever I wanted. Also, it taught me how to endure and wait patiently. Most importantly, disappointment strengthened our heart stronger.

If we were to encounter disappointment, don’t let it make you feel disheartened, hopeless and discouraged to stand up again after every fall. By overcoming hopelessness, you would then allow yourself to grow stronger.

Throughout your life, you would still have to face countless disappointments. Sometimes, it might be something small, while at other times, it might be due to something more significant. The child would then learn from previous disappointments and become stronger in the heart. If he were to face disappointment in the future, he would then have a ‘vaccine’ to help him to become strong enough to overcome it. However, the most important thing was for him to never give up on himself.

morng dtàang mum
มองต่างมุม

image 10

        wí-tee gaan sŏrn lûug khŏng chăn        àrd-jà bplàek bplàek bpai nòi         dton-nán Payu yang bpen dèk lék · mêua kăo jer hèt-gaan à-rai     baang kráng kăo mâi kâo-jai wâa tam-mai kon èun mâi tam yàang têe kăo kít            tam-hâi kăo moo-hŏo prów kăo morng dtàe nai mum-morng khŏng kăo   kăo mâi dâi morng nai mum-morng khŏng kon-èun rŭu morng nai mum-glàb-gan

            วิธีการสอนลูกของฉัน  อาจจะแปลก ๆ ไปหน่อย       ตอนนั้นพายุยังเป็นเด็กเล็ก เมื่อเขาเจอเหตุการณ์อะไร   บางครั้งเขาไม่เข้าใจว่าทำไมคนอื่นไม่ทำอย่างที่เขาคิด    ทำให้เขาโมโห      เพราะเขามองแต่ในมุมมองของเขา          เขาไม่ได้ มองในมุมมองของคนอื่น    หรือมองในมุมกลับกัน

        túk-kráng têe mii hèt-gaan à-rai gèrt-khêun    chăn jà bòrk Payu wâa yàa morng dtàe nai mum khŏng dtua-aeng         hâi long morng dtàang-mum       long kít wâa thâr Payu bpen ìik fàai nèung      láe thâr hèt-gaan yàang diew gan née gèrt-khêun gàb Payu  láew Payu jà tam yang-ngai

                 ทุกครั้งที่มีเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้น        ฉันจะบอกพายุว่า       อย่ามองแต่ในมุมของตัวเอง   ให้ลองมองต่างมุม    ลองคิดว่าถ้าพายุเป็นอีกฝ่ายหนึ่ง   และถ้าเหตุการณ์อย่างเดียวกันนี้เกิดขึ้นกับพายุ   แล้วพายุจะทำยังไง

        mii kráng nèung têe Payu súu pizza bpai gin têe bòat     láew mii dèk lék lék lăai-kon kâo maa lên têe bòat      pûak-kăo morng duu Payu gin pizza yàang-nâa-sŏng-săan  chăn bòrk Payu wâa hâi bàeng pizza hâi dèk kon-èun gin dôui     Payu jeung bòrk dèk dèk  hâi yìp pizza  dâi kon-lá nèung chin         dtàe dèk baang-kon yìp wái sŏng chín    kăo tŭu wái táng muu-sáai láe meu-kwăa         Payu rúu-sèuk mâi-por-jai prów kăo dtâng-jai bàeng pizza hâi dèk kon-èun   tang-táng-tîi kăo yang gin mâi ìm         dèk baang kon yìp ao pizza bpai 2 chín pûak-kăo gin mâi bpen prów mâi-koei gin       baang-kon gôr gin mâi mòt  nai-tîi-sùt gôr ao pizza tîi lĕua bpai tíng     Payu bòn wâa tam-mai dèk-pûak-née mâi mii maa-rá-yâat      ní-săi mâi dii

                 มีครั้งหนึ่งที่พายุซื้อพิซซ่าไปกินที่โบสถ์    แล้วมีเด็กเล็ก ๆ หลายคนเข้ามาเล่นที่โบสถ์      พวกเขามองดูพายุกินพิซซ่าอย่างน่าสงสาร     ฉันบอกพายุว่าให้แบ่งพิซซ่าให้เด็กคนอื่นกินด้วย      พายุจึงบอกเด็ก ๆ ให้หยิบพิซซ่าได้คนละ 1 ชิ้น   แต่เด็กบางคนหยิบไว้ 2 ชิ้น  เขาถือไว้ทั้งมือซ้ายและมือขวา       พายุรู้สึกไม่พอใจเพราะเขาตั้งใจแบ่งพิซซ่าให้เด็กคนอื่น   ทั้ง ๆ ที่เขายังกินไม่อิ่ม       เด็กบางคนหยิบเอาพิซซ่าไป 2 ชิ้น  พวกเขากินไม่เป็นเพราะไม่เคยกิน   บางคนก็กินไม่หมด   ในที่สุดก็เอาพิซซ่าที่เหลือไปทิ้ง     พายุบ่นว่าทำไมเด็กพวกนี้ไม่มีมารยาท   นิสัยไม่ดี       

        chăn bòrk Payu wâa hâi long morng-dtàang-mum duu   Payu mii  o-gàat dii dii yàak gin à-rai gôr dâi gin sà-mŏe     sêung dtàang gàb dèk glûm-nán têe baang kon mâi mii máe-dtàe pôr mâe têe duu-lae kăo      mâi mii pôr mâe têe jà koi sŏrn kăo wâa à-rai têe tam dâi láe à-rai têe mâi kuan tam       baang-kon mâi mii o-gàat gin aa-hăan dii dii baang-kon mâi koei hĕn pizza loei

        ฉันบอกพายุว่าให้ลองมองต่างมุมดู      พายุมีโอกาสดี ๆ อยากกินอะไรก็ได้กินเสมอ    ซึ่งต่างกับเด็กกลุ่มนั้นที่บางคนไม่มีแม้แต่พ่อแม่ที่ดูแลเขา   ไม่มีพ่อแม่ที่จะคอยสอนเขาว่าอะไรที่ทำได้และอะไรที่ไม่ควรทำ    บางคนไม่มีโอกาสกินอาหารดี ๆ      บางคนไม่เคยเห็นพิซซ่าเลย     

        mêua Payu bàeng pizza hâi kăo   prów kăo mâi mii o-gàat dâi gin pizza  maa gòrn loei kăo jeung yìp ao bpai dôui muu táng 2 kâang   măai kwaam wâa yìp bpai mâak tâo têe jà mâak dâi

เมื่อพายุแบ่งพิซซ่าให้เขา      เพราะเขาไม่มีโอกาสได้กินพิซซ่ามาก่อนเลย    เขาจึงหยิบเอาไปด้วยมือทั้งสองข้าง     (หมายความว่า หยิบไปมากเท่าที่จะมากได้)  

        Payu mii mâe têe koi sŏrn wâa sing-năi mâi kuan tam    dtàe dèk pûak-nán mâi mii pôr mâe koi duu-lae láe sŏrn kăo             tâa morng ìik mum nèung        Payu kuan jà sŏng-săan láe hĕn-jai pûak-kăo mâak gwàa          prow kon rao mii o-gàat mâi mĕuan gan yàa morng dtàe mum khŏng rao dtông morng nai mum èun dôui

พายุมีแม่ที่คอยสอนว่าสิ่งไหนไม่ควรทำ   แต่เด็กพวกนั้นไม่มีพ่อแม่คอยดูแลและสอนเขา     ถ้ามองอีกมุมหนึ่ง    พายุควรจะสงสารและเห็นใจพวกเขามากกว่า   เพราะคนเรามีโอกาสไม่เหมือนกัน    อย่ามองแต่มุมของเรา   ต้องมองในมุมอื่นด้วย

        gèab túg rèuang         gèab túk pan-hăa khŏng Payu     chăn jà mâi gâe pan-hăa hâi kăo chăn jà mâi bòrk kam-dtòp hâi kăo      dtàe chăn jà sŏrn hâi kăo kít aeng láe morng nai lăai lăai mum      hâi kăo hăa kam-dtòb dôui dtua-aeng

เกือบทุกเรื่อง   เกือบทุกปัญหาของพายุ   ฉันจะไม่แก้ปัญหาให้เขา    ฉันจะไม่บอกคำตอบให้เขา    แต่ฉันจะสอนให้เขาคิดเองและมองในหลาย ๆ มุม      ให้เขาหาคำตอบด้วยตัวเอง

Kam-sàb   คำศัพท์
morng dtàang mumLook at Things from a Different Perspectiveมองต่างมุม
mum-morngviewpoint มุมมอง
mum glàbanother point of view   , reflex angleมุมกลับ
yìppick up , takeหยิบ
mâi por jaito be unhappy , to be upsetไม่พอใจ
dtâng-jaiintendตั้งใจ
tang-táng-tîialthough , even though , even ifทั้งๆ ที่ทั้งๆ
maa-rá-yârtmannersมารยาท
sŏng-săanpityสงสาร
hĕn jaisympathize ,feel for someoneเห็นใจ
gâe pan-hăasolve a problemแก้ปัญหา

Looking at things from different angles.

image 11

In the eyes of others, my teaching method may be considered a little strange. When Payu was young, he came across numerous incidents in his life. Yet, he could not figure out why others would not act in the way he expected they would. As such, he became angry with the situation as he had only looked at it from his perspective. Not only did he not look at it from others’ point of view, but he also did not try to look at it from different angles.

Every time an incident happened, I would always tell Payu that he should not look at it only in his own perspective, but also to look at it from different angles. Moreover, he should try to step into the shoes of the other person from the other side of the incident. If the same situation were to occur to Payu, what would he do?

There was once Payu bought pizza for lunch and brought it to the church where many small children were playing there. As he was eating the pizza, he saw them watching him eat pitifully, so I told Payu to share the pizza with them. That was why Payu went on to say that they could each take a slice. However, some children took two pieces with both hands instead, causing Payu to feel upset. Despite his hunger, he was still willing to share his pizza with them, but some of them went on to take two slices. Since they had never had pizza before, they had no idea what was the proper way of eating pizza. In the end, not all of them had finished their portions and threw away whatever was left. Payu then complained about why these children did not have any good manners but instead have such bad habits?

I explained to Payu that he should try to look at it from different angles. Since he had the privilege to eat anything that he wanted at any time, his life was different from that of those children, as some of them did not even have parents to look after them and teach them what they should or should not do. Subsequently, they did not have the chance to eat good food, let alone seen a pizza before.

When Payu shared his pizza with them, they took two slices in their hands because they did not have any chance to eat pizza at all. So, they would simply take as much as they can.

Whereas Payu had me who would always teach him what he should or should not do, but those children did not have anyone to take care of them, as well as teach them. If he were to look at it from another angle, Payu would pity and sympathize those children because he has different opportunities from them. Thus, he should not just see things only from his perspective, but rather from different angles as well.

Nearly all of the incident and problems that Payu had ever encountered, I would solve the problem for him and not tell him the answer. However, I would instead teach him to think and see from different angles. Also, I would let him look for the solution himself.

dĭeow man gôr pàan bpaiเดี๋ยวมันก็ผ่านไป

image 7

        nai chee-wít khŏng kon rao          baang kráng gôr àrd-jà mii rêung dtàang dtàang mâak-maai kâo maa  táng dii láe mâi dii mêua mii pan-hăa pàan kâo maa          baang kon mâi săa-mârt jà pàan man bpai dâi       baang kon yom-páe     baang kon sîn-wăng           baang kon dtông túk-tor-rá-maan gàb pan-hăa nán nán     dtàe baang kon gôr pàan man bpai dâi yàang sà-baai sà-baai

     ในชีวิตของคนเรา      บางครั้งก็อาจจะมีเรื่องต่าง ๆ มากมายเข้ามา     ทั้งดีและไม่ดี   เมื่อมีปัญหาผ่านเข้ามา     บางคนไม่สามารถจะผ่านมันไปได้      บางคนยอมแพ้     บางคนสิ้นหวัง     บางคนต้องทุกข์ทรมานกับปัญหานั้น ๆ      แต่บางคนก็ผ่านมันไปได้อย่างสบาย ๆ  

        pan-hăa baang yàang     tâa gèrd gàb pûu-yài gôr àrd-jà kôi kôi gâe-khăi bpai           dtàe tâa bpen dèk dèk lâ    pûak kăo jà hăa taang òog dâai yang- ngai  bpan-hăa baang rêung tâa săm-ràb pûu-yài man gôr àrd jà duu lék nói   dtàe tâa săm-ràb dèk láew man kong-jà bpen rêung yài-dtoo mâak  prów dèk yang mii bprà-sòb-gaan nói       kwaam kít gôr yang mâi sáb-sórn

             ปัญหาบางอย่าง    ถ้าเกิดกับผู้ใหญ่ก็อาจจะค่อย ๆ แก้ไขไป        แต่ถ้าเป็นเด็ก ๆ ล่ะ  พวกเขาจะหาทางออกได้ยังไง      ปัญหาบางเรื่องถ้าสำหรับผู้ใหญ่มันก็อาจจะดูเล็กน้อย       แต่ถ้าสำหรับเด็กแล้วมันคงจะเป็นเรื่องใหญ่โตมาก      เพราะเด็กยังมีประสบการณ์น้อย      ความคิดก็ยังไม่ซับซ้อน   

        nai baang chôung khŏng Payu gôr mĕuan gan tîi kăo dtông jer gàb rêung dtàang dtàang mâak-maai           máe wâa wai dèk bàeb Payu mâi kuan tîi jà dtông jer rêung-ráai ráai mâak maai nák               dtàe mêua man leek-lîang mâi dâi kăo gôr dtông pàan gaan tót-sòrb bpai hâi dâi gaan-krîat mâi dâi chôui hâi à-rai dii khêun       gaan-moo-hŏo gàb rêung-ráai ráai tîi gèrd-khêun   yîng tam hâi pan-hăa  run-raeng bpai gan-yài gaan-wing-nĕe pan-hăa gôr mâi châi taang-gâe-bpan-hăa  tîi dii

image 8

        ในบางช่วงของพายุก็เหมือนกัน      ที่เขาต้องเจอกับเรื่องต่าง ๆ มากมาย     แม้ว่าวัยเด็กแบบพายุไม่ควรที่จะต้องเจอเรื่องร้าย ๆ มากมายนัก      แต่เมื่อมันหลีกเลี่ยงไม่ได้       เขาก็ต้องผ่านการทดสอบไปให้ได้       การเครียดไม่ได้ช่วยให้อะไรดีขึ้น     การโมโหกับเรื่องร้าย ๆ ที่เกิดขึ้น  ยิ่งทำให้ปัญหารุนแรงไปกันใหญ่   การวิ่งหนีปัญหาก็ไม่ใช่ทางแก้ปัญหาที่ดี

image 9

        mêua gèrd pan-hăa run-raeng mâak mâak     Payu mák-jà maa lâo hâi chăn fang          sùan mâak láew chăn jà tăam kăo wâa         láew Payu kít wâa jà tam yang-ngai          tâa chăn fang kwaam kít khŏng kăo láew      um!! man chái dâi ná                  chăn gôr jà hâi kăo long tam dtaam tîi kăo kít duu          dtàe tâa chăn fang láew    èr!!!   man mâi nâa jà bpen kwaam-kít-tîi-dii loei   chăn gôr jà bòk hâi kăo long chái wí-tee khŏng chăn duu

        เมื่อเกิดปัญหารุนแรงมาก ๆ        พายุมักจะมาเล่าให้ฉันฟัง      ส่วนมากแล้วฉันจะถามเขาว่า   แล้วพายุคิดว่าจะทำยังไง      ถ้าฉันฟังความคิดของเขาแล้ว   อืม !! มันใช้ได้นะ    ฉันก็จะให้เขาลองทำตามที่เขาคิดดู      แต่ถ้าฉันฟังแล้ว   เอ่อ !!  มันไม่น่าจะเป็นความคิดที่ดีเลย   ฉันก็จะบอกให้เขาลองใช้วิธีของฉันดู      

        dtàe khun rúu măi       baang tee táng wí-tee khŏng Payu láe wí-tee khŏng chăn man mâi work loei        wí-tee khŏng rao táng kûu man gâe-khăi pan-hăa mâi dâi loei máe-dtàe-nói           tam yang-ngai dâi      châang-man thèh · dĭeow man gôr pàan bpai

แต่คุณรู้ไหม   บางทีทั้งวิธีของพายุและวิธีของฉันมันไม่เวิร์คเลย     วิธีของเราทั้งคู่มันแก้ไขปัญหาไม่ได้เลยแม้แต่น้อย       ทำยังไงได้  ช่างมันเถอะ   เดี๋ยวมันก็ผ่านไป

châang-man-tèrhlet it be , forget itช่างมันเถอะ  
dĭew man gôr pàan bpaiThis too shall passเดี๋ยวมันก็ผ่านไป
bprà-sòb-gaanexperienceประสบการณ์
túk tor-rá-maan[to] suffer , [to] tortureทุกข์ทรมาน
phà-chern-nâaencounter, confrontเผชิญหน้า

Later, it will pass by.

Throughout our lives, we may encounter numerous bad or good situations. There may be some who are not able to let it go, while others will ultimately give up. There may also be some who will lose hope, while the rest will suffer in sorrow along with the problem. However, there is always someone who finds it easy to let the issue go.

If adults are the ones who gave rise to these problems, they will not take these problems seriously and will then decide to solve them at their own time. On the other hand, if children are the ones who encounter them, how will they be able to find a solution to the problem?

In the eyes of adults, they may regard some problems as small issues. Whereas, for a child, they may be very severe, as they only have little experience and still do not have complicated thoughts.

Since Payu has ever encountered numerous issues in his life, the children’s experiences above are reflected in some parts of Payu’s life. Even if Payu was in his childhood, he should not be faced with severe issues. However, if they cannot be avoided, he must take them as a test in life.

Whenever one faces stress, delving too deep in it does not help in any way to solve these issues. The more anger you harbour, the more serious the problem becomes. Also, running away from the problem is not the wisest way to solve it either.

Whenever a severe problem happens, Payu will always come to me. Most of the time, I will ask him for his thoughts on what he would do. After hearing his thoughts and if I were to think it is feasible, I will usually let him use his idea. However, if he told me a bad idea, I will then advise him to give my way a try instead.

But do you know? Both Payu’s and my way do not work at all, so the problem was not solved at all. Then, what should we do? Whatever, the problem will later pass on its own.

mâe jà yùu gàb Payu dtà-lòrt bpai măi แม่จะอยู่กับพายุตลอดไปไหม

image 6

kam-tăam-yôt-hít tîi Payu tăam chăn bòi bòi gôr kuu       mâe jà yùu gàb Payu dtà-lòrt bpai măi          chăn dtòb kăo wâa  “châi kráp”      mâe jà yùu gàb lûuk sà-mŏe        dton-níi lûuk yang bpen dék yùu       mâe àrd jà dtông dern nam-nâa lûuk  pêua hâi sên-taang tîi lûuk jà dern bpai rârb-lêun      tâa kâang nâa mii an-dtà-raai dai dai                 mâe jà dâai bpòk-bpông lûuk       láe jà dâai dern nam lûuk bpai nai taang tîi dii láe mòh-sŏm

คำถามยอดฮิตที่พายุถามฉันบ่อย ๆ ก็คือ  แม่จะอยู่กับพายุตลอดไปไหม   ฉันตอบเขาว่า  ใช่ครับ   แม่จะอยู่กับพายุเสมอ  ตอนนี้ลูกยังเป็นเด็กอยู่     แม่อาจจะต้องเดินนำหน้าลูก   เพื่อให้เส้นทางที่ลูกจะเดินไปราบรื่น   ถ้าข้างหน้ามีอันตรายใด ๆ แม่จะได้ปกป้องลูก      และจะได้เดินนำลูกไปในทางที่ดีและเหมาะสม     

wan nèung mêua lûuk dtoh kêun ìik nít                 mâe àrd jà dern kiang-khâang bpai gàb lûuk         dton-nán lûuk nâa-jà mii kwaam kít bpen khŏng dtua-aeng láe lêeuk taang-dern khŏng dtua-aeng dâi láew      mâe jà bpen pêaun láe tîi bprèuk-săa way-laa tîi lûuk dtông-gaan kwaam-kít-hĕn rŭu kwaam chôui-lĕua

วันหนึ่งเมื่อลูกโตขึ้นอีกนิด     แม่อาจจะเดินเคียงข้างไปกับลูก      ตอนนั้นลูกน่าจะมีความคิดเป็นของตัวเองและเลือกทางเดินของตัวเองได้แล้ว      แม่จะเป็นเพื่อนและที่ปรึกษาเวลาที่ลูกต้องการความคิดเห็นหรือความช่วยเหลือ     

mêua lûuk dtoo-khêun bpen pûu-yài láe mii ngaan tam láew    dton-nán lûuk kong-jà dtông moorng-hăa krai tîi jà maa dern kiang-kâang lûuk     láew mâe gôr jà dtông tŏoi òog maa dern yùu kâang lăng lûuk            mâe jà koi fôw-moorng lûuk láe bpen gam-lang-jai hâi lûuk yùu sà-mŏe

เมื่อลูกโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่และมีงานทำแล้ว    ตอนนั้นลูกคงจะต้องมองหาใครที่จะมาเดินเคียงข้างลูก     แล้วแม่ก็จะต้องถอยออกมาเดินอยู่ข้างหลังลูก    แม่จะคอยเฝ้ามองลูกและเป็นกำลังใจให้ลูกอยู่เสมอ   

mêua tĕung wan nèung tîi mâe rêam nèui láe mòt-rang  dton-nán mâe kong-jà dern dtaam lûuk dtòr-bpai mâi dâi ìik láew         dtàe mâe gôr jà yùt yùu dtrong-níi láe morng duu lûuk yùu glai glai

เมื่อถึงวันหนึ่งที่แม่เริ่มเหนื่อยและหมดแรง     ตอนนั้นแม่คงจะเดินตามลูกต่อไปไม่ได้อีกแล้ว     แต่แม่ก็จะหยุดอยู่ตรงนี้และมองดูลูกอยู่ไกล ๆ    

láew mêua tĕung wan nèung tîi mâe dtông jàak lork níi bpai   khŏr-hâi Payu jam wái sà-mŏe wâa    mâe mâi dâi jàak Payu bpai năi           mâe yang yùu  nai jai khŏng Payu sà-mŏe        mâe jà bpai ror lûuk tîi bâan khŏng prá-jôw  láew rao jà dâi jer gan ìik kráng  

แล้วเมื่อถึงวันหนึ่งที่แม่ต้องจากโลกนี้ไป  ขอให้พายุจำไว้เสมอว่า   แม่ไม่ได้จากพายุไปไหน   แม่ยังอยู่ในใจของพายุเสมอ    แม่จะไปรอลูกที่บ้านของพระเจ้า  แล้วเราจะได้เจอกันอีกครั้ง

Will mother stay with Payu forever?

The most commonly-asked question that Payu often asked me was whether I would stay with Payu forever? I would answer him, “Yes, I will always be with you.”

Since he was still young, mother might walk in front of him to pave the way for him to walk smoothly. If there were any danger in front, I would always protect him and also direct him in the right direction.

One day, the child grew up a little, so mother began to walk beside the child. During that time, the child should have his own thoughts and have the ability to choose his own path to walk. Hence, mother would instead be his friend and advisor whenever the child needed any opinion or help.

When the child matured into an adult and had a job, he might then be searching for someone who would walk beside him. Then, mother would take a step back and walk behind him instead, continuing to look out for him. Not only that, but I will always be an encouragement to the child.

One day, when mother began to feel tired and lacked strength, I might not be able to follow the child anymore. However, mother would stop here and continue to watch the child from a distance.

When the day came where mother had to leave Earth, mother would then ask Payu to remember that I would not leave Payu behind as mother will always be in Payu’s heart. Also, Mother would be waiting in God’s house so we would see each other again.

tâa nèui mâak mâi dtông tór tam tâo tîi wăi gôr por ถ้าเหนื่อยมาก ไม่ต้องท้อ ทำเท่าที่ไหวก็พอ

dton-tîi Payu rian yùu chán mát-tá-yom 3      kăo bpen kon tîi khà-yăn rian dtàe prow-wâa kăo pêung maa rian tîi Singapore dâi sŏng bpii kwâa        láe tîi Singapore dtông rian wí-chaa dtàang dtàang  bpen paa-săa ang-grìt    sêung mâi ngâai săm-ràb Payu       kăo dtông chái kwaam pá-yaa-yaam yàang mâak

ตอนที่พายุเรียนอยู่ชั้นมัธยม 3  เขาเป็นคนที่ขยันเรียน  แต่เพราะว่าเขาเพิ่งมาเรียนที่สิงคโปร์ได้ 2 ปีกว่า  และที่สิงคโปร์ต้องเรียนวิชาต่าง ๆ เป็นภาษาอังกฤษ   ซึ่งไม่ง่ายสำหรับพายุ     เขาต้องใช้ความพยายามอย่างมาก   

kăo mâi-koei yùd rian          kăo khà-yăn tam gaan-bâan            àan năng-sŭu túk-wan    dton-nán túk-wan kăo norn dèuk mâak láe dtèun cháo gern bpai             chăn kít wâa kăo kong jà nèui gern bpai  prów kăo gòt-dan dtua aeng mâak gern bpai       kăo jeung rúu-sèuk nèui mâak        tór-táe láe mêua pŏn gaan-rian òog maa mâi dii yàang tîi kăo wăng wái           kăo gôr rúu-sèuk pìd-wăng mòt-wăng

     เขาไม่เคยหยุดเรียน   เขาขยันทำการบ้าน  อ่านหนังสือทุกวัน  ตอนนั้นทุกวันเขานอนดึกมากและตื่นเช้าเกินไป   ฉันคิดว่าเขาคงจะเหนื่อยเกินไป    เพราะเขากดดันตัวเองมากเกินไป    เขาจึงรู้สึกเหนื่อยมาก  ท้อแท้  และเมื่อผลการเรียนออกมาไม่ดีอย่างที่เขาหวังไว้     เขาก็รู้สึกผิดหวัง  หมดหวัง 

image 5

nai-tîi-sùd wan nèung         khà-nà-tîi chăn gam-lang yùu tîi rong-rian    chăn gam-lang jà rêam sŏrn                Payu tol maa hăa chăn dôui náam-sĭang tîi mâi-kôi dii        chăn rúu-sèuk gang-won mâak láe chăn gôr mii way-laa pûud gàb kăo mâi yé         kăo tăam chăn wâa     kăo gôr pá-yaa-yaam khà-yăn rian      àan năng-sŭu yé mâak      jam bòt-rian dâi túk-nâa láe túk-wí-chaa               dtàe way-laa tam khôr-sòrb tam-mai kăo tĕung tam mâi dâi rŭu tam dâi gôr mâi dii

ในที่สุดวันหนึ่ง  ขณะที่ฉันกำลังอยู่ที่โรงเรียน     ฉันกำลังจะเริ่มสอน   พายุโทรมาหาฉันด้วยน้ำเสียงที่ไม่ค่อยดี     ฉันรู้สึกกังวลมาก   และฉันก็มีเวลาพูดกับเขาไม่เยอะ    เขาถามฉันว่าเขาก็พยายามขยันเรียน   อ่านหนังสือเยอะมาก   จำบทเรียนได้ทุกหน้าและทุกวิชา   แต่เวลาทำข้อสอบทำไมเขาถึงทำไม่ได้    หรือทำได้ก็ไม่ดี

chăn bòrk kăo wâa túk-wan dtông à-tít-tăan khŏr prá-jâo hâi sà-dtì-bpan-yaa láew pá-yaa-yaam tam hâi dii-tîi-sùt      tâa nèui mâak mâi dtông tór        tam tâo tîi wăi gôr por        tam dâi kâe năi gôr kâe nán mâi dtông kít mâak

ฉันบอกเขาว่าทุกวันต้องอธิษฐานขอพระเจ้าให้สติปัญญา    แล้วพยายามทำให้ดีที่สุด    ถ้าเหนื่อยมาก ไม่ต้องท้อ ทำเท่าที่ไหวก็พอ    ทำได้แค่ไหนก็แค่นั้น    ไม่ต้องคิดมาก  

kwaam pá-yaa-yaamattemptความพยายาม
náam-sĭangtone (sound)น้ำเสียง
gòt dan dtua-aengbeat yourself up , pressure on ourselfกดดันตัวเอง
tór táediscourageท้อแท้

If you were to feel exhausted, you son’t have to feel discouraged and just do the best you can.

When Payu was in Secondary 3, he had been a hardworking student. However, since he just came to Singapore to study for over two years, he had to learn all the subjects in English. Hence, it had not been easy for Payu, but he continued to strive to do his best.

He never stopped studying and was always diligent in doing his homework, as well as read books every day. Day after day, he would sleep very late at night and wake up way too early the next morning. I often thought that he might be too tired because he placed too much pressure on himself. Whenever he received results that were not as good as he expected, he would feel exhausted, discouraged, disappointed and hopeless.

When I was in school one day, Payu suddenly called me and spoke to me dejectedly, as I was just about to start my lesson soon. No matter how worried I felt for him, I did not have much time that I could spare to talk to him.

Subsequently, Payu told me that he was not able to figure out why he would either not be able to answer the questions at all or not feel confident with his answers whenever he sat for his exams. Even if he would always study diligently, read countless books and could even remember all he had learnt from his lessons.

I then told him that he had to pray to God every day for wisdom and strive to do his best. If he were to feel exhausted, he should not feel discouraged and just do the best that he could, as there was no need for him to force himself to do beyond his capabilities.

mii kwaam-sùk gàb che-wít khŏng dton-aeng doi mâi dtông bprìeb-tîeb gàb che-wít khŏng krai มีความสุขกับชีวิตของตนเองโดยไม่ต้องไปเปรียบเทียบกับชีวิตของใคร

image 3

            dton Payu bpen dèk dèk    chán mii nâa-tîi dtông kàb-rót bpai sòng Payu tîi rong-rian túk-wan      chán chôrb kàb-rót yîi-pùn kan lék lék bpai ráb láe sòng Payu tîi rong-rian  túg-wan    rong-rian níi bpen rong-rian ek-ka-chon              pûu-bpòk-krong kon èun jà  kàb-rót yú-ròap kan yài yài hrŭu-hrăa maa song lûuk tîi rong-rian    baang-kráng mii pîi líang nâng rót maa dôui

     ตอนพายุเป็นเด็ก ๆ ฉันมีหน้าที่ต้องขับรถไปส่งพายุที่โรงเรียนทุกวัน        ฉันชอบขับรถญี่ปุ่นคันเล็ก ๆ ไปรับและส่งพายุที่โรงเรียนทุกวัน    โรงเรียนนี้เป็นโรงเรียนเอกชน ผู้ปกครองคนอื่น ๆ จะขับรถยุโรปคันใหญ่ ๆ หรูหรามาส่งลูกที่โรงเรียน    บางคนมีพี่เลี้ยงนั่งรถมาด้วย        

        baang-kon hâi ngen lûuk bpai rong-rian wan-lá ye ye    dtàe chán sŏrn hâi Payu bprà-yàt    chán hâi ngen Payu bpai rong-rian kâe wan-lá 20 baht        chán bòrk Payu wâa jà dtông chái ngen tâo tîi dtua-aeng mii tâo-nán    hâam yeuum ngen pêaun     hâam dtid ngen ráan-káa

บางคนให้เงินลูก ๆ ไปโรงเรียนวันละเยอะ ๆ  แต่ฉันสอนให้พายุประหยัด   ฉันให้เงินพายุไปโรงเรียนแค่วันละ 20 บาท      ฉันบอกพายุว่าจะต้องใช้เงินเท่าที่ตัวเองมีเท่านั้น   ห้ามยืมเงินเพื่อน    ห้ามติดเงินร้านค้า  

        pêaun  pêaun khŏng káo mák jà kui gan wâa      pôuk- káo mii bâan hrŭu-hrăa lăng yài mâak     pôuk- káo dâi bpai tîew dtàng-prà-têt dton bpìd term sà-mŏe

เพื่อน ๆ ของเขามักจะคุยกันว่า  พวกเขามีบ้านหรูหราหลังใหญ่มาก   พวกเขาได้ไปเที่ยวต่างประเทศตอนปิดเทอมเสมอ

        chów wan nèung dton tîi chán kàb rót bpai sòng Payu tîi rong-rian          wan nán fŏn dtòg nàk mâak               rá-wàang taang bpai rong-rian Payu hĕn dèk kon èun baang kon yeun ror rót-may nai chút-nák-rian tîi bpìak fŏn láe grà-bpăo nák-rian gôr bpìak fŏn dôui                nai rót-may mii kon yé láe dtông yeun bpai dtà-lòrt taang           rót-may baang kan gôr mâi mii air       rót-dtìt láe mĕn kwan rót baang kon dtông nâng rót mor-têr-sai khŏng pôr tâam-glaang fŏn tîi dtòk nàk

dèk baang kon mâi mii o-gàrt dâi bpai rian năng-sŭu dôui-sám        kăo dtông chôui pôr mâe tîi yâak-jon gèb khà-yà bpai kăai     baang-kon mâi mii máe-dtàe bâan tîi jà yùu    baang kon mâi mii máe-dtàe ngern jà séu kâao gin

เช้าวันหนึ่งตอนที่ฉันขับรถไปส่งพายุที่โรงเรียน    วันนั้นฝนตกหนักมาก    ระหว่างทางไปโรงเรียนพายุเห็นเด็กคนอื่น    บางคนยืนรอรถเมล์ในชุดนักเรียนที่เปียกฝนและกระเป๋านักเรียนก็เปียกฝนด้วย       ในรถเมล์มีคนเยอะและต้องยืนไปตลอดทาง     รถเมล์บางคันก็ไม่มีแอร์    รถติดและเหม็นควันรถ    บางคนต้องนั่งรถมอเตอร์ไซค์ของพ่อท่ามกลางฝนที่ตกหนัก      เด็กบางคนไม่มีโอกาสได้ไปเรียนหนังสือด้วยซ้ำ    เขาต้องช่วยพ่อแม่ที่ยากจนเก็บขยะไปขาย     บางคนไม่มีแม้แต่บ้านที่จะอยู่     บางคนไม่มีแม้แต่เงินจะซื้อข้าวกิน

        chán bòrk Payu wâa   duu sí!!  kon èun  lam-bàak kwàa Payu dtâng-yé  Payu àrd-jà dtông nâng rót kan lék lék         dtàe rót khŏng Payu gôr mii air yen yen   mâi dtông bpìak-fŏn láe rót gôr paa  Payu bpai tĕung jùd-măai dâi doi bplòt-pai   Payu àrd-jà mii bâan lék kwàa bâan khŏng pêaun pêaun                dtàe bâan khŏng Payu gôr yùu sà-baai        paa-yú àrd-jà mâi dâi bpai tîew America rŭu yú-ròhp dton bpìt-term                        dtàe rao gôr dâi bpai tîew glâi glâi tîi-săm-kan kuu rao mii-kwaam-sùk

ฉันบอกพายุว่า ดูซิ คนอื่นลำบากกว่าพายุตั้งเยอะ     พายุอาจจะต้องนั่งรถคันเล็ก ๆ แต่รถของพายุก็มีแอร์เย็น ๆ ไม่ต้องเปียกฝนและรถก็พาพายุไปถึงจุดหมายได้โดยปลอดภัย    พายุอาจจะมีบ้านเล็กกว่าบ้านของเพื่อน ๆ แต่บ้านของพายุก็อยู่สบาย     พายุอาจจะไม่ได้ไปเที่ยวอเมริกาหรือยุโรปตอนปิดเทอม     แต่เราก็ได้ไปเที่ยวใกล้ๆ ที่สำคัญคือเรามีความสุข

        mii-kwaam-sùk gàb chee-wít khŏng dton-aeng doi mâi dtông bpai bprìab-tîab gàb chee-wít khŏng krai

มีความสุขกับชีวิตของตนเองโดยไม่ต้องไปเปรียบเทียบกับชีวิตของใคร

Being happy with your life without comparing with others’ lives.

When Payu was young, I would always send and fetch him from school by car every day, and I always loved driving small Japanese cars. Since this school was a private school, there was another guardian who would drive his big, luxurious European automobile to send his child to school. At times, his nanny would join them as well.

Some would give loads of money to their children each day, but I always taught Payu to spend money wisely. That was why I would only give Payu 20 Baht to bring to school each day. Not only that, but I also told Payu that he should only spend what he had and not to borrow money from his friends or owe stores any money.

His friends would always boast that they live in a big luxurious house and travel overseas during school holidays.

One morning, it happened to be raining very heavily when I was sending Payu to school. On my way there, Payu saw other children dressed in uniform at the bus stop, while getting drenched from the rain. Even their bags were not able to escape from getting wet.

When the bus arrived, the bus seemed to be very crowded, so they had to stand throughout the entire journey. Some buses did not have any air-conditioning and would get stuck in traffic jams consistently, as well as the smoke emitted from car exhausts, caused all passengers to have a bad experience. Whereas, some students had to ride on their father’s motorcycle in the heavy rain.

On the other hand, some children did not have the opportunity to study in school, as they had to help their poor parents to collect and sell rubbish. Some did not even have a house to live in, while others did not have any money to buy food.

Hence, I would always point out and show Payu other people who were living a much harder life than him. In comparison, even though Payu had to take a smaller car, the cold air-con was still working. He did not have to get wet from the rain and would be brought to his destination safely. Payu might have a smaller house than that of his friends, but his home was more comfortable to live in. Although Payu might not travel to America or Europe during school holidays, we would still travel to nearby places, which gave us happiness and memories.

That would allow Payu to understand the happiness in our lives without having to compare to others’ lives.

baang-sing nai che-wít mâi dtông dii tîi-sùd dtàe yùu dâi bàab mâi túg gôr sùk-jai láew บางสิ่งในชีวิตไม่ต้องดีที่สุด แต่อยู่ได้แบบไม่ทุกข์ก็สุขใจแล้ว

image 2

        way-laa tîi Payu kíd-těung pôr tîi ting káo bpai       baang-kráng káo gôr jà pûud-těung che-wít krôb-krua khŏng pêuan pêuan láe kon rôb-khang     tîi duu-měuan jà mii che-wít krôb-krua tîi dii tîi-sùd láe òb-òun tîi-sùd

บางครั้งเวลาที่พายุคิดถึงพ่อที่ทิ้งเขาไป   เขาก็จะพูดถึงชีวิตครอบครัวของเพื่อน ๆ และคนรอบข้าง     ที่ดูเหมือนจะมีชีวิตครอบครัวที่ดีที่สุดและอบอุ่นที่สุด

        baang-wan Payu jà bòrk chán wâa        duu-sì pêuan kon níi     pôr-mâe  khŏng káo roui mâak      thâr káo yàak-dâi à-rai tîi paeng paeng     pôr-mâe  khŏng káo gôr jà súu hâi káo túg-yàang       baang-wan Payu gôr maa lâo hâi chán fang wâa      pêuan  khŏng káo mii táng pôr láe mâe maa ráb láe sòng káo tîi rong-rian     táng dton-chów láe  dton-yen    duu bpen krôb-krua tîi dii mâak mâak                baang-wan Payu glàb maa jàak rong-rian   káo bòrk chán wâa pêuan  khŏng káo sòrb dâi tîi 1       kruu láe pêuan pêuan gôr jà chom wâa  pêuan kon níi rian gèng tîi-sùd

บางวันพายุจะบอกฉันว่า   ดูซิ เพื่อนคนนี้  พ่อแม่ของเขารวยมาก  ถ้าเขาอยากได้อะไรที่แพง ๆ พ่อแม่ของเขาก็ซื้อให้เขาทุกอย่าง       บางวันพายุก็มาเล่าให้ฉันฟังว่า  เพื่อนของเขามีทั้งพ่อและแม่มารับและส่งเขาที่โรงเรียนทั้งตอนเช้าและตอนเย็น    ดูเป็นครอบครัวที่ดีมาก ๆ         บางวันพายุกลับมาจากโรงเรียน    เขาบอกฉันว่า  เพื่อนของเขาสอบได้ที่ 1   ครูและเพื่อน ๆ ก็ชมว่าเพื่อนคนนี้เรียนเก่งที่สุด

        Payu pûud wâa       gorn tîi pôr jà ting káo bpai         káo koei mii bâan tîi sŏui tîi-sùd         bâan tîi mii táng pôr láe mâe yùu dôui gan bpen krôb-krua tîi òb-òun tîi-sùd         bâan tîi mii rót lăai lăai kan      bâan tîi mii kon-chái koi tam hâi túg-yàang          Payu kíd wâa che-wít khŏng káo dton-nán dii tîi-sùd               bpen krôb-krua tîi nâa ìt-chăa tîi-sùd            dtàe duu dton-níi sì  bâan tîi koei sŏui tîi-sùd glàb glaai bpen bâan-raang tîi mâi-mii krai yàak jà aa-săi yùu      pôr láe mâe gôr dtâang kon dtâang bpai kon lá taang          rót lăai kan gôr jòrt yùu doi tîi mâi-mii krai yàak jà kàb      jon rót start mâi tìd    sìng dtàang dtàang nai che-wít khŏng káo tîi koei kíd wâa dii tîi-sùd        glàb-glaai bpen lóm-lăew tîi-sùd  

        พายุพูดว่า  ก่อนที่พ่อจะทิ้งเขาไป   เขาเคยมีบ้านที่สวยที่สุด    บ้านที่มีทั้งพ่อและแม่อยู่ด้วยกันเป็นครอบครัวที่อบอุ่นที่สุด    บ้านที่มีรถหลาย ๆ คัน   บ้านที่มีคนใช้คอยทำทุกอย่างให้     พายุคิดว่าชีวิตของเขาตอนนั้นดีที่สุด    เป็นครอบครัวที่น่าอิจฉาที่สุด   แต่ดูตอนนี้สิ   บ้านที่เคยสวยที่สุดกลับกลายเป็นบ้านร้างที่ไม่มีใครอยากจะอาศัยอยู่     พ่อและแม่ก็ต่างคนต่างไปคนละทาง   รถหลายคันก็จอดอยู่โดยที่ไม่มีใครอยากจะขับ  จนรถสตาร์ทไม่ติด   สิ่งต่าง ๆ ในชีวิตของเขาที่เขาเคยคิดว่าดีที่สุด  กลับกลายเป็นล้มเหลวที่สุด

        chán tăam Payu wâa        lûuk mii kwaam-sùk mái tîi mii o-gàrt dâi maa rian tîi Singapore                       lûuk mii kwaam-sùk mái tîi maa yùu nai HDB lék lék tîi Singapore          lûuk mii kwaam-sùk mái tîi dtông tam-ngan bâan aeng doi-mâi-mii kon-chái maa chôui             lûuk mii kwaam-sùk mái tîi dtông nâng rót-may bpai rong-rian aeng taan-tîi jà mii mâe kàb-rót bpai ráb-sòng    Payu dtòrb wâa káo mii kwaam-sùk mâak-kwàa dton yùu tîi bâan lăng yài yài tîi muang Thai dtàe hěn pôr gàb máe bpai kon lá taang

        ฉันถามพายุว่า  ลูกมีความสุขไหมที่มีโอกาสได้มาเรียนที่สิงคโปร์    ลูกมีความสุขไหมที่มาอยู่ในHBDเล็ก ๆ ที่สิงคโปร์    ลูกมีความสุขไหมที่ต้องทำงานบ้านเองโดยไม่มีคนใช้มาช่วย    ลูกมีความสุขไหมที่ต้องนั่งรถเมล์ไปโรงเรียนเองแทนที่จะมีแม่ขับรถไปรับ-ส่ง   พายุตอบฉันว่าเขามีความสุขมากกว่าตอนอยู่ที่บ้านใหญ่ ๆ ที่เมืองไทย   แต่เห็นพ่อกับแม่ไปคนละทาง

        chán sŏrn Payu wâa baang-sing nai che-wít mâi dtông dii tîi-sùd dtàe yùu dâi bàab mâi túg gôr sùk-jai láew      

ฉันสอนพายุว่า   บางสิ่งในชีวิตไม่ต้องดีที่สุด  แต่อยู่ได้แบบไม่ทุกข์ก็สุขใจแล้ว

Things in life does not need to be the best. Having just enough is sufficient to make us happy

Whenever Payu misses his dad, who had left him, he would sometimes talk about the loving families of his friends and those around him.

On some days, Payu would tell me ‘Look, this friend’s parents are so rich. They would always get him all the expensive things that he wants.’

From time to time, he would also tell me his friends have parents who would drop them off and fetch them from school every day. Also, they look like a happy family.

Every so often, after he returned home from school, he would tell me that his friend came in first on an exam. His teacher and friends would all be praising that he is the best at studying.

Payu said that before his dad left him, he had the prettiest house, where he lived with his parents in a warm family environment. It was a house with many cars and maids who would to do everything. He thought that that was the best time of his life and also a family that anyone would be jealous of.

However, currently the prettiest house became a haunted house where no one wants to live in. Both his parents had went their separate ways and there is not anyone who wants to ride the cars, to the point where none of them can start anymore. All the things that he used to think were the best had become a failure.

I asked Payu if he was happy to have an opportunity to go study in Singapore, live in a small HBD flat, do housework by himself and take buses to school on his own, instead of having his mom dropping him off. Payu answered that he was happier than the time when he was living in a big house in Thailand and had to see his mom and dad go their separate ways.

mâi mii krai tam-hâi rao túg-jai dâi mâak tâo-gàb dtua rao aeng ไม่มีใครทำให้เราทุกข์ใจได้มากเท่ากับเราเอง

image 1

        dton Payu bpen dèk        baang-kráng pêaun pêaun dàa wàa kăo  lór-lian

kăo tam-hâi kăo gròd láe sĭa-jai         kăo gèb aao maa kíd    chán bòrk kăo wâa         

kam-pûud khŏng kon-èun tam-hâi rao túg-jai mâi dâi      thâr rao mâi gèb aao maa

sài-jai

        ตอนพายุเป็นเด็ก    บางครั้งเพื่อน ๆ ด่าว่าเขา  ล้อเลียนเขา      ทำให้เขาโกรธและเสียใจ    เขาเก็บเอามาคิด       ฉันบอกเขาว่าคำพูดของคนอื่นทำให้เราทุกข์ใจไม่ได้    ถ้าเราไม่เก็บเอามาใส่ใจ

        mêua pêaun lór-lian rao rŭu dàa rao             dtàe thâr rao mâi sŏn-jai

kam-pûud yâe yâe khŏng kăo              kăo gôr jà mâi rúu-sèuk sà-nùk iìk

dtòe-bpai         láe kam-pûud khŏng kăo gôr jà mâi-mii pa-lang por tam-hâi

rao túg-jai         práw rao mâi yoorm hâi kam-pûud lào-nán maa tam-ráai

kwaam rúu-sèuk khŏng rao aeng

        เมื่อเพื่อนล้อเลียนเรา  ด่าเรา  แต่ถ้าเราไม่สนใจคำพูดแย่ ๆ ของเขา       เขาก็จะไม่รู้สึกสนุกที่จะแกล้งเราอีกต่อไป          และคำพูดของเขาก็จะไม่มีพลังพอทำให้เราทุกข์ใจ    เพราะเราไม่ยอมให้คำพูดเหล่านั้นมาทำร้ายความรู้สึกของเราเอง

        dtàe thâr rao gròd kăo gôr jà sà-nùk láe sà-jai        láe jà hăa vi-tee glâeng

mâak-khêun iìk          yîng-bpai-kwàa-nán thâr rao gròd láe dàa glàb kon tîi krîet

láe mâi-mii kwaam-sùk mâak tîi-sùd gôr kuu rao            práw rao dtông kíd láe

waang-păan wâa                rao jà dàa kăo yang-ngai hâi kăo jeb-bpòud jai mâak tîi-sùd láew thâr rao dàa kăo     kăo gôr dàa rao iìk tá-lóh gan bpai-bpai maa-maa  mâi-mii tîi sîn-sùd

        แต่ถ้าเราโกรธเขาก็จะสนุกและสะใจ          และจะหาวิธีแกล้งเรามากขึ้นอีก       ยิ่งไปกว่านั้นถ้าเราโกรธและด่าเขากลับ        คนที่เครียดและไม่มีความสุขมากที่สุดก็คือเรา       เพราะเราต้องคิดและวางแผนว่า      เราจะด่าเขากลับยังไงให้เขาเจ็บปวดใจมากที่สุด      แล้วถ้าเราด่าเขา  เขาก็ด่าเราอีก   ทะเลาะกันไป ๆ มา ๆ ไม่มีที่สิ้นสุด

        hěn mái wâa      rao kuu kon tîi tam-hâi dtua rao aeng túg-jai mâak tîi-

sùd          práw rao lêuk dái wâa jà gèb aao kam-pûud khŏng kon-èun maa

kíd  mái          thâr rao lêuk tîi jà gèb aao maa kíd          rao nân-làe tîi bpen

kon tam-hâi dtua aeng túg-jai      dtàe thâr rao lêuk tîi jà mâi sŏn-jai gàb

kam-pûud khŏng kon-èun           kam-pûud lào-nán gôr tam-hâi rao túg-jai

mâi-dâi loei

     เห็นไหมว่า   เราคือคนที่ทำให้ตัวเราเองทุกข์ใจมากที่สุด    เพราะเราเลือกได้ว่าจะเก็บเอาคำพูดของคนอื่นมาคิดไหม       ถ้าเราเลือกที่จะเก็บเอามาคิด     เรานั่นแหละที่เป็นคนทำให้ตัวเองทุกข์ใจ       แต่ถ้าเราเลือกที่จะไม่สนใจกับคำพูดของคนอื่น      คำพูดเหล่านั้นก็ทำให้เราทุกข์ใจไม่ได้เลย

No one can make us feel sad as much as ourselves.

When Payu was still young, his friends would insult and mock him, making him feel angry and sad. He would come back and think about it, but I would tell him not to take what others had said to heart. That way, they would not hurt us.

As long as we do not care when they say bad things, they would not find it fun to tease us any longer and would stop. That is because their words are not powerful enough to make us feel bad since we do not let them hurt us.

However, if we were to be angry, they would enjoy teasing us and also continue to find other ways to do so. Moreover, if we were to be angry and insult them back, the ones who will be the most stressed and unhappiest would be ourselves because we will have to plan the best comeback to their insults. Additionally, there will be no end to the argument, as each side would keep insulting each other continuously.

Do you see now that the only one who has the ability to cause us to feel sad is ourselves? If we do choose to listen to and overthink about others’ hurtful words, we are the ones who will become unhappy. However, if we do not mind what they say, those insulting words would then never be able to make us feel sad.

kwaam-sùk yùu gàb rao dtà-lòrd way-laa ความสุขอยู่กับเราตลอดเวลา

        chán bòrk lûuk-chaai sà-mŏe wâa kwaam-sùk yùu gàb rao dtà-lòrd way-laa        máe-wâa nai baang-wan àrd-jà mii baang-yàang tîi tam-hâi rao rúu-sèuk  túg ,   tór-jai  ,  mâi sà-baai-jai  dtàe thâr rao mâi gèb aao rêung lào-nán maa kid mâak       rŭu mâi sŏn-jai man    kwaam-túg man gôr kâe pàan-maa ták-taai  láew gôr pàan bpai             man tam à-rai rao mâi-dâi       thâr rao mâi yoorm hâi man tam        láe rao mâi   yoorm-páe man

image

     ฉันบอกลูกชายเสมอว่าความสุขอยู่กับเราตลอดเวลา      แม้ว่าในบางวันอาจจะมีบางอย่างที่ทำให้เรารู้สึกทุกข์  ท้อใจ  ไม่สบายใจ        แต่ถ้าเราไม่เก็บเอาเรื่องเหล่านั้นมาคิดมาก      หรือไม่สนใจมัน           ความทุกข์มันก็จะแค่ผ่านมาทักทายแล้วก็ผ่านไป          มันทำอะไรเราไม่ได้ถ้าเราไม่ยอมให้มันทำ   และเราไม่ยอมแพ้มัน       

        kwaam-túg kuu Satan tîi pa-yaa-yaam jà tam-ráai rao    dtàe rao lêuk dâi práw tîi jing láew rao bpen jôw-naai khŏng jai rao aeng               rao mii sìt tîi jà a-nú-yârt hâi kwaam-túg man yùu gàb rao mái           láe rao gôr mii sìt tîi jà a-nú-yârt hâi man yùu gàb rao naan kâe nái gôr-dâi

             ความทุกข์คือซาตานที่พยายามจะทำร้ายเรา        แต่เราเลือกได้     เพราะที่จริงแล้วเราเป็นเจ้านายของใจเราเอง    เรามีสิทธิ์ที่จะอนุญาตให้ความทุกข์มันอยู่กับเราไหม      และเราก็มีสิทธิ์ที่จะอนุญาตให้มันอยู่กับเรานานแค่ไหนก็ได้

        dtàe thâr rao aao cha-na kwaam-túg  mâi dâi        mâi yoorm leuum man         gèb man aao-wái nai jai yùu sà-mŏe          rao gôr jà mâi mii kwaam-sùk

             แต่ถ้าเราเอาชนะความทุกข์ไม่ได้       ไม่ยอมลืมมัน   เก็บมันเอาไว้ในใจอยู่เสมอ       เราก็จะไม่มีความสุข

        chên-diew-gan        mêua rao bpen jôw-naai khŏng jai rao aeng     rao gôr mii sìt tîi jà a-nú-yârt hâi kwaam-sùk yùu gàb rao naan kâe nái gôr-dâi       rŭu yùu dtà-lòrd-bpai gôr-dâi

     เช่นเดียวกัน    เมื่อเราเป็นเจ้านายของใจเราเอง     เราก็มีสิทธิ์ที่จะอนุญาตให้ความสุขอยู่กับเรานานแค่ไหนก็ได้    หรืออยู่ตลอดไปก็ได้  

        thâr rao aao cha-na kwaam-túg tîi pàan kâo maa nai che-wít rao dâi

kwaam-sùk gôr jà yùu gàb rao sà-mŏe         

ถ้าเราเอาชนะความทุกข์ที่ผ่านเข้ามาในชีวิตเราได้        ความสุขก็จะอยู่กับเราเสมอ

Sorrow will only come and go, but happiness will always be with us.

I always tell my son that happiness will always be with us. Someday, something may happen to make us feel sad, discouraged or uneasy. However, if we do not overthink or pay it any mind, the sorrow would simply be dropping by to say hi and then leave. It cannot do anything to us if we do not let it and give in to it.

Sorrow is the devil that tries to tear us down. Even so, we can choose since we are the owners of our mind, whether it can stay or not, and also for however long is up to us to decide.

However, if we do not win over sorrow and forget about it, just by thinking about it continuously, we will never find happiness.

Similarly, since we are the boss of our mind, we are able to control how long happiness will stay with us, and even forever.

If we can prevail over the sorrow that comes into our lives, happiness will always be with us.