chăn àrd-jà bpen mâe têe mâi dii por    bpen mâe têe mâi sŏm-boon bàep prów chăn gôr bpen kâe má-nút  tam-má-dàa   kon nèung             têe koei tam táng sìng-dii láe sìng-mâi-dii maa       dtàe chăn gôr pá-yaa-yaam sŏrn lûuk hâi bpen kon  dii

        ฉันอาจจะเป็นแม่ที่ไม่ดีพอ      เป็นแม่ที่ไม่สมบูรณ์แบบ     เพราะฉันก็เป็นแค่มนุษย์ธรรมดาคนหนึ่งที่เคยทำทั้งสิ่งดีและสิ่งไม่ดีมา     แต่ฉันก็พยายามสอนลูกให้เป็นคนดี  

        sìng năi têe chăn hĕn wâa “dii”         chăn gôr jà sŏrn hâi lûuk tam dtaam sìng năi têe chăn koei tam pìt maa nai à-dèet láe bpen rêuang mâi dii       chăn gôr jà ao maa sŏrn lûuk mĕuan gan   dtàe chăn jà bòrk lûuk wâa nîi kuu sìng têe mâe tam mâi dii        láe bpen dtua-yàang têe mâi dii têe mâe dâai tam pìt-plârt bpai láe mâe mâi săa-mârt glàb bpai gâe-khăi à-dèet dâi     dang-nán mâe mâi yàak hâi lûuk tam-dtaam     láe rúu-sèuk sĭa-jai gàb sìng têe tam bpai doi mâi săa-mârt glàb bpai gâe-khăi à-rai dâi èek

        สิ่งไหนที่ฉันเห็นว่า “ดี” ฉันก็จะสอนให้ลูกทำตาม    สิ่งไหนที่ฉันเคยทำผิดมาในอดีตและเป็นเรื่องไม่ดี    ฉันก็จะเอามาสอนลูกเหมือนกัน    แต่ฉันจะบอกลูกว่านี่คือสิ่งที่แม่ทำไม่ดีและเป็นตัวอย่างที่ไม่ดี   ที่แม่ได้ทำผิดพลาดไปและแม่ไม่สามารถกลับไปแก้ไขอดีตได้     ดังนั้นแม่ไม่อยากให้ลูกทำตามและรู้สึกเสียใจกับสิ่งที่ทำไปโดยไม่สามารถกลับไปแก้ไขอะไรได้อีก  

        nai gaan-sŏrn lûuk sìng têe chăn dtông rá-wang yùu dtà-lòrt way-laa keu    túk sìng têe chăn hĕn wâa dii         mêua chăn sŏrn Payu chăn jà dtông tam bàeb-diew-gan hâi-dâi         pêua hâi bpen dtua-yàang  têe-dii    têe lûuk jà hĕn láe tam dtaam

        ในการสอนลูกสิ่งที่ฉันต้องระวังอยู่ตลอดเวลาคือ     ทุกสิ่งที่ฉันเห็นว่าดี   เมื่อฉันสอนพายุฉันจะต้องทำแบบเดียวกันให้ได้       เพื่อให้เป็นตัวอย่างที่ดี     ที่ลูกจะเห็นและทำตาม

        chên thâr chăn sŏrn lûuk wâa hâi mii-náam-jai        chôui-lĕua kon-èun    dtàe chăn tam mâi dâi                  thâr chăn hĕn-gàe-dtua láe mâi mii-náam-jai   láew lûuk jà duu dtua-yàang dii dii jàak têe-năi

        เช่นถ้าฉันสอนลูกว่าให้มีน้ำใจ   ช่วยเหลือคนอื่น     แต่ฉันทำไม่ได้    ถ้าฉันเห็นแก่ตัวและไม่มีน้ำใจ    แล้วลูกจะดูตัวอย่างดี ๆ จากที่ไหน    

        thâr chăn sŏrn lûuk wâa yàa pûud go-hòk     yàa pûud kam-yàrb     dtàe thâr chăn yang tam meaun têe chăn sŏrn lûuk mâi dâi          chăn yang pûud go-hòk láe pûud kam yàrb     Payu gôr jà hĕn dtua-yàang têe mâe pûud kam-yàrb láe go-hòk        láew khun kít wâa Payu jà pûud go-hòk măi     khun kít wâa Payu jà pûud dii dii măi

        ถ้าฉันสอนลูกว่าอย่าพูดโกหก   อย่าพูดคำหยาบ   แต่ถ้าฉันยังทำเหมือนที่ฉันสอนลูกไม่ได้   ฉันยังพูดโกหกและพูดคำหยาบ   พายุก็จะเห็นตัวอย่างที่แม่พูดคำหยาบและโกหก    แล้วคุณคิดว่าพายุจะพูดโกหกไหม      คุณคิดว่าพายุจะพูดดี ๆ ไหม

        chăn koei hĕn pêuan têe chôrb lên gaan-pá-nan     dtàe kăo sŏn lûuk wâa yàa lên gaan-pá-nan    prów man mâi dii     lûuk khŏng kăo hĕn dtua-yàang gaan lên gaan-pá-nan jàak pôr bòi bòi     túk-wan-née chăn hĕn dèk-kon-nán dtìt gaan pá-nan mĕuan pôr khŏng kăo loei

        ฉันเคยเห็นเพื่อนที่ชอบเล่นการพนัน      แต่เขาสอนลูกว่าอย่าเล่นการพนัน    เพราะมันไม่ดี     ลูกของเขาเห็นตัวอย่างการเล่นการพนันจากพ่อบ่อย ๆ      ทุกวันนี้ฉันเห็นเด็กคนนั้นติดการพนันเหมือนพ่อของเขาเลย

        hĕn măi wâa  gaan sŏrn lûuk dôui kam-pûud yàang diew jà mâi dâi pŏn    pôr-mâe dtông sŏrn dôui gaan tam bpen dtua-yàang têe-dii hâi lûuk hĕn dôui

เห็นไหมว่า  การสอนลูกด้วยคำพูดอย่างเดียวจะไม่ได้ผล   พ่อแม่ต้องสอนด้วยการทำเป็นตัวอย่างที่ดีให้ลูกเห็นด้วย   

Kam-sàb   คำศัพท์
mâi sŏm-boon bàep	ไม่สมบูรณ์แบบ	imperfect
má-nút-tam-má-dàa	มนุษย์ธรรมดา	Ordinary human
hĕn wâa	เห็นว่า	think ; have the opinion of
tam dtaam	ทำตาม	imitate , copy , obey
tam pìt-plârt	ทำผิดพลาด	make a mistake , do something wrong
gâe khăi	แก้ไข	amend , revise , improve
bpen bàep yàang	เป็นตัวอย่าง	model , pattern , example
mii-náam-	มีน้ำใจ	jaito be generous
hĕn-gàe-dtua	เห็นแก่ตัว	[to be] selfish
kam yàrb	คำหยาบ	vulgar language
lên-gaan pá-nan	เล่นการพนัน	gamble
dtìt (gaan pá-nan)	ติดการพนัน	addicted to (gamble)
mâi dâi pŏn	ไม่ได้ผล	ineffectively ; inefficiently [to be] inefficient ; ineffective

Teaching children by setting an example.

Since I am only an ordinary human being who has done both good and bad things throughout her life, I may not be a perfect mother who is good enough for my son. Even so, I continue to persist in teaching my son to be a person.

Whenever there is something that I deem is ‘good’, I will then teach my child about it. Whatever bad things that I have done in my past, I will also teach my son that it is something that I have done wrong, and it is not something that he should learn. No matter how much regret I feel, I can’t return to my past and change whatever I have done, so I do not want my child to repeat my mistakes.

Whenever I teach Payu the things that I think are good, I will always have to be careful as I have to make sure to do what I teach and set an example for him.

For example, if I were to teach my child to be generous and help another person, but I do no practice it myself and act selfishly and ungenerously. Where would my child be able to see a good example?

If I were to teach my child not to lie and speak vulgarly, but I do not do what I teach and continue to lie and talk to others vulgarly. In the end, Payu will only see the bad example that I show him. Then, do you think Payu will learn to speak properly and not lie?

I have ever seen a friend of mine who loves to gamble, yet he teaches his child not to gamble because it is not good. Since that child always sees his father gambles frequently, the child even began to act like his father.

Do you see it? You would not get any results only by teaching a child through speaking. Hence, parents have to set a good example for their children.