หนึ่งในนิสัยของมนุษย์เราคือมักจะโทษคนอื่นเสมอ โทษคนอื่นไม่ได้ก็โทษธรรมชาติ โทษสิ่งรอบตัว ไม่เคยมองตัวเอง ชีวิตของฉันเจอคนแบบนี้อยู่บ่อย ๆ
1 nai ní-săi khŏng má-nút rao mák-jà tôht kon-èun sà-mĕr tâa tôht kon-èun mâi dâi gôr tôht tam-má-châat tôht sìng rôrb dtua mâi-koei morng dtua-aeng chee-wít khŏng chăn jer kon bàep née yùu bòi bòi
ตอนพายุอายุ 4 ขวบ ฉันพาเขามาเที่ยวที่สิงคโปร์ เราไปแมค ริชชี่กัน ฉันกำลังคุยกับเพื่อนอยู่ ในขณะที่พายุวิ่งเล่นอยู่ใกล้ ๆ ทันใดนั้นเขาก็หกล้ม เขาร้องไห้ และคำแรกที่เขาพูดออกมาหลังจากที่ลุกขึ้นยืน “เป็นแม่ยังไงเนี่ย ! ปล่อยให้ลูกหกล้ม ไม่รู้จักดูแลลูกให้ดี ๆ” ฉันอึ้งไป นี่เด็ก 4 ขวบ ปากร้ายเหมือนใครเนี่ย เหมือนแม่หรือเหมือนพ่อ ฉันดุเขาว่า พายุวิ่งทำไมไม่ระวัง นิสัยไม่ดี หกล้มแล้วแทนที่จะโทษตัวเองแต่ไปโทษคนอื่น
dton Payu 4 kùap chăn paa kăo maa tîew têe Singapore rao bpai MacRitchie Reservoir gan chăn gam-lang kui gàb pêuan yùu nai kà-nà têe Payu wîng lên yùu glâi glâi tan-dai-nán kăo gôr hòk-lóm kăo róng-hâi láe kam râek têe kăo pûut òog maa lăng-jàak têe lúk-kêun yeun “bpen mâe yang ngai nîa ! bplòi-hâi lûuk hòk-lóm mâi rúu-jàk duu-lae lûuk hâi dii dii chăn êung bpai nêe dèk 4 kùap bpàak-ráai mĕuan krai nîa ! mĕuan mâe rĕu mĕuan pôr chăn dù kăo wâa Payu wîng tam-mai mâi rá-wang ní-săi mâi
dii hòk-lóm láew taan têe jà tôht dtua-aeng dtàe bpai tôht kon-èun
เวลาที่พายุทะเลาะกับเพื่อน ฉันไม่เคยถามว่าใครเป็นคนผิด แต่ฉันถามว่าพายุทำอะไร ฉันจะให้พายุมองที่ตัวเองก่อนว่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเขาทำผิดไหม ฉันจะไม่สอนให้พายุมองหาความผิดจากคนอื่น ไม่ให้โทษคนอื่น เพราะส่วนใหญ่แล้วเวลาเด็ก ๆ ทะเลาะกัน มักจะผิดทั้งคู่ อย่าไปมองหาว่าใครเป็นคนเริ่มก่อน เพราะมันไม่สำคัญ “ตบมือข้างเดียวไม่ดัง” ถ้าคนหนึ่งเริ่มแล้วอีกคนหนึ่งไม่สู้ต่อ ก็จะไม่ทะเลาะกัน
way-laa têe Payu tá-lór gàb pêuan chăn mâi koei tăam wâa krai bpen kon pìt dtàe chăn tăam wâa Payu tam à-rai chăn jà hâi Payu morng têe dtua- aeng gòrn wâa hèt-gaan têe gèrt-kêun kăo tam pìt măi chăn jà mâi sŏrn hâi Payu morng hăa kwaam-pìt jàak kon-èun mâi hâi tôht kon-èun prór sùan-yài láew way-laa dèk dèk tá-lór gan mák jà pìt táng kûu yàa bpai morng hăa wâa krai bpen kon rêam gòrn prór man mâi săm-kan “dtòb muu kâang diew mâi dang” tâa kon nèung rêam láew èek kon nèung mâi sûu dtòr gôr jà mâi tá-lór gan
เวลาที่พายุสอบได้คะแนนไม่ดี พายุจะบอกว่าครูสอนไม่ดี สอนไม่เข้าใจฉันบอกว่าให้พายุลองมองดูตัวเองว่า ถ้าพายุเรียนแล้วไม่เข้าใจ แล้วไปสอบทั้ง ๆ ที่ ไม่เข้าใจบทเรียน ทำไมไม่ถามแม่ ไม่ถามครู หรือขอเรียนพิเศษเพิ่ม ทำไมไม่อ่านหนังสือให้เยอะขึ้น พยายามมากพอหรือยัง อย่าโทษคนอื่นแต่ไม่ดูตัวเองเลย
way-laa têe Payu sòrp dâi
ká-naen mâi dii Payu jà bòrk wâa kruu sŏrn mâi dii sŏrn mâi kâo-jai chăn bòrk wâa hâi Payu loong morng duu dtua-aeng wâa tâa Payu rian láew mâi kâo-jai láew bpai sòrp táng- táng-têe mâi kâo-jai bòt rian tam-mai mâi tăam mâe mâi tăam kruu rĕu kŏr rian pí-sàyt pêrm tam-mai mâi àan năng-sĕu hâi yé khêun pá-yaa-yaam mâak por rĕu yang yàa tôht kon-èun dtàe mâi duu dtua-aeng loei
เวลามีปัญหาต้องสอนและฝึกฝนลูกให้แก้ที่ตัวเองอย่าโทษคนอื่น สอนตั้งแต่เขายังเล็ก ๆ ยังเปลี่ยนนิสัยได้ ถ้าเขาโตขึ้นแล้วนิสัยแบบนี้จะเปลี่ยนยาก ไปทำงานที่ไหนก็จะมีปัญหา ไปอยู่กับใครก็ไม่มีใครชอบ มีครอบครัวไปก็จะมีปัญหาตามมา
way-laa mii bpan-hăa dtông sŏrn láe fèuk-fŏn lûuk hâi gâe têe dtua-aeng yàa tôht kon èun sŏrn dtâng dtàe kăo yang lék lék yang bplìan ní-săi dâi tâa kăo dtoh-kêun láew ní-săi bàeb-née jà bplìan yâak bpai tam-ngaan têe năi gôr jà mii bpan-hăa bpai yùu gàb krai gôr mâi mii krai chôrb mii krôrb-krua bpai gôr jà mii bpan-hăa dtaam maa
การโทษคนอื่นไม่ใช่ทางออกของปัญหา โทษกันไปโทษกันมาไม่มีประโยชน์อะไร มองดูตัวเองแล้วพยายามแก้ปัญหาดีกว่า
gaan tôht kon-èun mâi châi taang òog khŏng bpan-hăa tôht gan bpai tôht gan maa mâi mii bprà-yòht à-rai morng duu dtua-aeng láew pá-yaa-yaam gâe bpan-hăa dii-gwàa taan têe jà tôht dtua-aeng dtàe bpai tôht kon-èun
When there is a problem, you should always reflect upon your actions and not push the blame onto others.
One of the humans’ habits is making an excuse and blame anything around
them, without looking at your actions. In my life, I often encounter people like
this.
When Payu was four years old, I brought him to the MacRitchie Reservoir in
Singapore. I was chatting with my friend while Payu was running around. Out of a
sudden, he fell and began to cry. Yet, the first thing he said after getting up was
“What kind of mother are you? You let me fall and do not even know how to take
good care of me!” I became speechless and thought: This is only a 4-year-old
boy, yet he has such a sharp tongue! Does he take on his mother or father?
Immediately after, I scolded him, “Payu, why were you not being careful while running? That is a bad habit! After you have fallen, you did not reflect upon yourself, yet you are here blaming others!”
When Payu was arguing with his friend, I never ask who was at fault. But instead, I asked him what did he do? I would have him reflect on his own actions to see if he was the one at fault during the incident. I would not teach Payu to look for others’ fault and blame others.
Most of the time, when children argue, both parties are at fault, so there is no need to figure out who is the actual person who started this argument. That is because it is not important as the saying goes “it takes two hands to clap.” If one person starts, but the other party does not continue, then an argument will not happen.
Whenever Payu received bad results after taking his exams, he would always say that his teacher did not teach well, causing him to not understand anything. However, I told him to try to reflect upon himself to see whether he actually did not understand after learning and even went to sit for his exams without understanding his lessons. Moreover, I had him to reflect on himself as to why did he not ask me, the teacher or even request for additional tuition
sessions? Why did he not do more self-studying sessions? Had he been attempting hard enough to not push blame on others without looking at himself?
Whenever there is a problem, one must teach and train their children to reflect upon themselves and not push the blame onto others. If the child was taught at a young age, he would still be able to change his habits. If he has already grown up, it will not be easy for him to kick this habit. As such, when he starts working, there will definitely be problems. Also, nobody will end up liking him if he were to live with someone else. If he were to start his own family, problems would follow him wherever he goes.
Blaming others is not the best solution to solve any problems, as pushing the blame on each other is a never-ending cycle and does not benefit anyone. Everyone should reflect upon oneself and not blame others.